De Hongaren laten je gewoon. Dat omschrijft misschien wel het best hoe ik het ervaar in dit land. Je wordt gewoon lekker met rust gelaten. Ik vind dat fijn. Als je wat nodig hebt, dan vraag je het en helpen ze je. Hoewel dat vragen niet altijd meevalt. In de wat meer landelijke delen kom je er met Engels vaker niet dan wel. Duits gaat incidenteel wat beter, maar is ook behelpen. Hongaars is gewoon niet te doen. Het voor de hand liggende alternatief is aanwijzen, ja knikken en nee schudden. En soms gewoon accepteren dat je iets krijgt wat je helemaal niet bedoelt en geen idee hebt hoe het smaakt. Ik hou van verrassingen.
Kus ze num wel, of kus ze num nie?
De Nederlandse André runt camping ‘Het Koetshuis’ een half uurtje ten zuiden van het Balatonmeer. Hij vertrok in 2008 naar Hongarije en heeft eerst 3 jaar gewerkt om alles op orde te krijgen. Dat is gelukt. Sinds 2011 is zijn camping operationeel. Het ziet er heel goed uit en André is een fijne gastheer. De eerste avond mogen we meteen aanschuiven om mee te eten met zijn Hongaarse vrouw Melinda en hun 1 jaar oude dochtertje. Wat de pot schaft. Simpel en lekker. Dat geldt ook voor het typisch Hongaarse snackje Lángos die Melinda voor ons gebakken heeft en langs komt brengen. Een soort platgeslagen oliebol met knoflook, zure room en geraspte kaas. Omdat het Hongarije van nu voor ons een grote black box is, is het fijn dat André goed is ingeburgerd en kan vertellen over het land. We leren veel over hoe de dingen hier gaan, over de politiek, over de omgeving, over vanalles. En omdat het Hongaars Chinees voor ons is, krijgen we ezelsbruggen mee voor wat handige Hongaarse woordjes. Zo is ‘bedankt’ de vraag of Rose nu wel of niet gaat kussen met Jack in de film Titanic: köszönöm wel, of köszönöm nie? Handig.
Gastdocent
Het Koetshuis ligt prachtig landelijk in de wat afgelegen plaats Somogygeszti. Gevoelsmatig ga je nog nog wel eens een jaar of 40 terug in de tijd. In de buurtsuper om de hoek bijvoorbeeld. Zonder kaartjes te kopen voor een openluchtmuseum, kunnen we onze jongens laten zien hoe een supermarkt er in onze jeugd uitzag. Ook de Trabant rijdt nog gewoon rond. Kaposvár is een grotere stad die op een half uur rijden het dichtstbij ligt en alle faciliteiten biedt. Waaronder een groot zwembad voor jong en oud. Heerlijk zijn de thermale baden. We hebben de temperatuur van het badwater gemeten: 40 graden. De ochtend van vertrek is André gastdocent tijdens het eerste uur school voor de jongens. Hij geeft geschiedenisles over Hongarije. Of eigenlijk Midden-Europa. André weet ontzettend veel en kan er geweldig over vertellen. De juf en ik luisteren aandachtig mee en frissen niet alleen onze verroeste geheugens op maar leren ook veel. Erg interessant en het zet zelfs de huidige Hongaarse politiek voor mij in een ander daglicht.
Wespen bij het Balatonmeer
Met de pont steken we het Balatonmeer over naar de noordzijde. Hier is het meteen wat drukker en toeristischer. De wat grotere camping Napfény ligt aan het water en heeft een leuk grassig strandje. Het Balatonmeer is het grootste meer van Midden-Europa en omdat het niet zo diep is, warmt het snel op. Met de huidige 30 graden gaat dat hard. Dit jaar zijn de Vespa World Days - ja die bestaan - hier in de buurt. Duizenden mensen zijn met hun trots op twee wielen hierheen gekomen om 4 dagen rond het Balatonmeer te scooteren. Als wespen brommen ze vrolijk om ons heen; laat Vespa nou toevallig ‘wesp’ betekenen. Het fietspad dat het hele meer omringt, is verboden terrein voor wespen. Ongestoord fietsen dus met leuke tentjes om wat te drinken en eten. Mooie besteding van het pinksterweekend.
Wasprogramma ‘ontharing’
Ons huis ziet eruit als een 4-wheeldrive die zojuist een modderige rally heeft gereden. Is niet zo. Het is de erfenis uit het regenseizoen waar we in een carwash graag afstand van doen. Het wasprogramma is alleen in het Hongaars. Succes. We laten Google Translate erop los. Of Google doet iets niet goed, of we staan in een Brazilian Wax Straat, maar bij programma 5 staat ‘viaszolas’ dat Google vertaalt naar ‘ontharing’. Die doen we. Het resultaat is verbluffend. De camper glimt weer als een biljartbal. Door naar een leuke camping bij Hévízi-tó. Dat is een bijzonder meer en stinkt naar rotte eieren. Een vulkanische bron verwarmd het hele meer naar zo’n 35 graden. Het water bevat een hoog gehalte aan bepaalde mineralen dat vooral goed is voor mensen met reuma. Dat heb ik gelukkig niet, maar het is heerlijk dobberen in het thermale water van dit prachtige park.
Buda en Pest aan elkaar getekend
In de hoofdstad Boedapest wonen bijna 2 miljoen mensen; een vijfde van het totale Hongaarse volk. Vroeger bestond de stad uit twee delen: Buda en Pest. Ruim 150 jaar geleden zijn ze fysiek aan elkaar geketend door de Kettingbrug en even later ook op papier. Over de brug lopen we richting een loeistijl spoorlijntje dat ons omhoog brengt naar de burcht van Buda. Vanaf daar zie je het oude Pest liggen aan de andere kant van de Donau. Vooral het parlementsgebouw is indrukwekkend. Helaas gaat onze online geboekte rondleiding daar niet door want er is een groot event. Leuk weetje: het parlementsgebouw en de basiliek (ook bezocht) zijn allebei 96 meter hoog en daarmee de hoogste gebouwen van Boedapest. Waarom 96? Hongarije is in 896 opgericht en besloten is dat geen gebouw hoger mag worden dan 96 meter. Meer historische weetjes pikken we mee in het Miniversum. In eerste instantie vooral veel treintjes om mee te spelen en het ziet er Madurodammerig uit. Maar de opletter krijgt veel te zien en te lezen over de geschiedenis. Vooral over de tijd van het communisme. Een bijzondere tijd, vind ik.
Vulkaansauna
Het OV hebben ze in Boedapest goed voor elkaar. Vooral de metro gaat als een trein, met als welkome bijvangst dat het heerlijk koel is onder de grond. In de oude markthal loop je langs zo’n 200 kraampjes, waarvan veel met paprika in elke denkbare vorm. Want? Zonder paprika geen goulash. Het is bloedserieus zwemweer. Gelukkig hebben ze ook in Boedapest de thermische baden ontdekt en Szechenyi is echt een belevenis. Een spectaculair en prachtig oud badhuis met – ik heb geteld - 19 verschillende baden. En een saunaparcours. “Saai”, zegt Gijs als hij even meegaat in een stoombad. “Stilzitten, te heet en ik krijg bijna geen lucht. Dat kan niet gezond zijn.” En weg is ie. De finale is de vulkaansauna. Die is nog heter dan die klinkt. Je neusharen verbranden bij elke inademing.
Na wereldstad toe aan iets landelijks
De stadscamping van Boedapest is ideaal om deze wereldstad – want dat is het - te bezoeken. Na drie dagen stedelijk geweld, zijn we toe aan wat landelijks. Daarom verlaten we de hoofdstad en ruilen het nog steeds onnavolgbare Hongaars in voor het Slowaaks. Daar is vast ook geen touw aan vast te knopen.
